سیمان پرتلند رایج ترین نوع سیمان در کاربردهای عمومی در سراسر جهان می باشد که به عنوان ماده اصلی بتن، ملات، گچ و غیره محسوب می شود. این ماده از دیگر انواع آهک هیدرولیک در انگلستان در اواخر قرن نوزدهم توسط جوزف آسدین تولید شده است و معمولا از سنگ آهک سرچشمه می گیرد.

سیمان پورتلند. ترکیبی از سیلیکات آلومینا کلسیم است و از سنگ آهک و رس (یا شیل) با مقادیر جزئی اکسید آهن، شن و ماسه سیلیس و آلومینا به عنوان افزودنی هایی تهیه می شود که در آن لازم است تا ترکیب مواد معدنی متعادل شود.

انواع سیمان پرتلند از نظر جنس

سیمان های ایران به 5 گروه اصلی تقسیم می شوند:

سیمان پرتلند نوع 1: رایج ترین نوع سیمان است در تمام کارهای ساختمانی، مانند پل، تونل و ساختمان های بتنی مصرف می شود. نباید در معرض حمله سولفات های قرار بگیرد. در ساختن اسکله و پایه پل ها که با آب دریا یا آب های سولفاته در تماس هستند، مجاز نمی باشد.

سیمان پرتلند نوع 2: حمله کم سولفات های را می تواند تحمل کند و برای ساختن کانل فاضل آب و غیره خوب است. برای سازه هایی که مورد حمله شدبد سولفات ها هستند، مجاز نیست. درجه حرارت این نوع سیمان نسبت به نوع یک کمتر بوده و برای بتن ریزی در هوای گرم مناسب می باشد.

سیمان پرتلند نوع 3: زودگیر است و در محل هایی که احتیاج به قالب برداری فوی باشد، از این نوع سیمان استفاده می شود. گرمای تولید شده آن در ساعات اولیه زیاد است.

سیمان پرتلند نوع 4: کمترین حرارت را در موقع سخت شدن تولید می کتد. در بتن ریزی های انبوه مثل سدها مصرف آن پیشنهاد می شود.

سیمان پرتلند نوع 5: ضد سولفات است. مصرف آن در ساختن اسکله ها، پایه های پل ها و کارهای دریای پیشنهاد می شود.

آسیاب کردن کلینکر: پس از خنک شدن به دستگاه های مخصوص برده، دو تا چهار درصد گچ به آن اضافه نموده و آسیاب می کنند. سپس حاضر را بارگیری کرده و کیشه های 50 کیلویی یا فله با بازار عرضه می کنند.

4-5- سایر انواع سیمان ها

سیمان پرتلند ممتاز: کاملا شبیه به پرتلند معمولی است ولی با دقت بیشتری تهیه شده است. مواد به کوره برده شده کاملا مطابق با درصد مواد تعیین شده در آزمایشگاه می باشد. بهتر مخلوط شده و یکنواخت است و سریع تر از پرتلند معمولی سخت می شود.

سیمان زودگیر: در این نوع سیمان 59 درصد کلینگر را تری کلسیم سیلیکات، حدود 20 درصد دی کلسیم سیلیکات و C3A 10 درصد و بالاخره C4 AF حدود 11 درصد تشکیل می شود. به دلیل زودگیر بودن دارای حرارت هیدراتاسیون بالایی در ابتدای سخت شدن می باشد. مصرف آن در مناطق سردسیر پیشنهاد می شود.

سیمان رنگی: سیمان سفید: سیمان پرتلند فاقد اکسید آهن و یا مقدار آن حداکثر 2 درصد وزن کلینگر را تشکیل می دهد. درجه حرارت پخت آن بیشتر از سیمان معمولی است. برای ذوب و روان نشدن از دیرگدازهایی مقل گچ، شیشه و فلدسپات استفاده می کنند. از مخلوط سیمان سفید با 2.5 تا 10 درصد از مواد رنگی مناسب سیمان رنگی به دست می آید.

سیمان های پرتلند مخصوص:

سیمان چاه نفت: ساخت این نوع سیمان طوری است که در درجات بالایی که در چاه های نفت وجود دارد به خوبی خودگیری خود را انجام می دهد.

سیمان پلاستیک: از اضافه کردن مواد روان کننده مناسب به کلینکر سیمان پرتلند نوع یک و دو در هنگام آسیاب کردن سیمان حاصل می شود. این نوع سیمان معمولا برای تهیه ملات جهت اندوه داخلی و خارج ساختمان به کار برده می شود.

سیمان ضد آب: این نوع سیمان با اضافه کردن مصالح مناسب آب بند یا آب دور کننده می شوند و کلینکر سیمان در هنگام آسیاب کردن آن ها حاصل می گردد. این نوع سیمان مشابه سیمان پرتلند معمولی است که در هنگان تولید بر روی آن ها فرآیند بخصوصی انجام می پذیرد تا یک روکش ضد آب بر روی ذرات سیمان به وجود آید که در موقع انبار کردن از جذب رطوبت جلوگیری نماید. استفاده از سیمان پرتلند ضد آب محدود به مواقعی است که شرایط انبار کردن نامطلوب بوده و یا زمان انبار کردن بیش از سه ماه قبل از مصرف باشد. در هنگام اختلاط روکش ضد آب از بین می رود و سیمان با آب به طور معمول واکنش نشان می دهد. چنانچه از این نوع سیمان استفاده شود، باید زمان اختلاط را حداقل برای یک دقیقه بیش از حد معمول افزایش داد.

سیمان پوزولانی: با آهک شکفته خاصیت چسبندگی پیدا کرده و سیمان طبیعی نامیده می شود. 20 تا 40 درصد پوزولان  و 60 تا 80 درصد کلینگر سیمان پرتلند را مخلوط کرده  و سپس آسیاب می کنیم تا پودر شود؛ پودر حاضر سیمان پوزولان را می سازد.

سیمان انبساطی: سیمان پرتلند با آلومینات و سولفات بیشتر می شود. مصرف آن در آب بندی درز استخرها و آب انبارها و اندود روی دبوار آب انبارها می باشد.

سیمان آهن گذری: از مخلوط شدن 20 تا 64 درصد وزنی کلینگر سیمان پرتلند و 80 تا 36 درصد وزنی ماسه آهن گدازی و آسیاب کردن مخلوط و اضافه نمودن چند درصد وزنی سنگ گچ در آسیاب ساچمه ای به ریزی سیمان پرتلند ساخته می شود.

سیمان سرباره: مخلوط همگنی از گرد سرباره آهن گدازی و گرد آهک شکفته با کمی گرد سنگ گچ می باشد.

سیمان پرتلند قلیایی: اگر بتن دارای سنگدانه های اپال هم باشد، از ابتدا تا پایان سخت و گرفتن دوغاب سیمان، در بتن سیلیکات ناتریم، سیلیکات کالیم ایجاد می شود. این دو سیلیکات که اعب شیشه نام دارند، هرگاه در آّ دوغاب سیمان حل شوند،در گفتن آن اخلال ایجاد می کنند. برای جلوگیری از اثر بد سنگ آتشزنه به سیمان قلیایی، Na مصرف می شود. سیمان قلیایی نباید بیش از 0.6 درصد وزنش، Na2O یا جسم دیگر هم اثر داشته باشد.

سیمان برقی: سیمان رسی، سیمان آلومینیومی، سیمان آب شده و سیمان فلزی فرآورده هایی هستند که از آب کردن مخلوط سنگ BEAUXIT و سنگ آهک در کوره بلند مانند کوره آهن گدازی ساخته می شوند. در گرمای 1500 تا 1600 درجه سانتی گراد کلینگر به وجود می آید و سپس آن را آسیاب می کنند.